Vergi davaları, devlet ve yurttaşlar arasında ortaya çıkan özellikli bir uyuşmazlık türüdür. Devlet üstlendiği kamu hizmetlerini sürdürebilmek adına vatandaşın kazancı üzerine vergi salmakta, vatandaş ise bu yükümlülüğü yerine getirmek durumunda kalmaktadır. Dolayısı ile devlet ile mükellef/vatandaş arasında bir menfaat çekişmesi doğmaktadır. Hukuk devleti olmanın başat koşulu olan, devletin işlemlerinin hukukla uygun olması zorunluluğu, vergi hukuku uygulamalarında da ortaya çıkmakta, bu aşamada sağlıklı bir vergi uygulaması için konusunda uzman bir vergi avukatı adaletin sağlıklı bir şekilde tesisi için görev yapmaktadır.
Vergi hukukunun hukukçuların genellikle uzmanlaşmayı tercih etmedikleri bir alan olarak görülmekte, bu noktada onların yerini hukuk bilgisi eksik ve hukuk nosyonu taşımayan, en önemlisi yargı aşamasında temsil yetkisi, dolayısıyla hiçbir sorumluluğu bulunmayan belli mesleklere mensup vatandaşlar eksikliği doldurmaya çalışmaktadır. Ancak, hukuk nosyonunun olmaması ve olaylara idarenin gözünden bakma alışkanlığı geliştirmiş kişilerce denenen vergi uyuşmazlıklarının giderilmesi çabası sıklıkla vatandaşın, aslında ödememesi gereken vergi ve cezaları ödemek zorunda kalmasına sebep olmaktadır.
Peki hukukçuların uzmanlaşmayı tercih etmediği, belli mesleklere sahip insanlarında hukuki bilgiden ve yetkiden yoksun olarak bir çaba içinde bulundukları vergi davalarında vatandaş ne yapmalıdır. Bu noktada, vergi hukuku ve vergi davalarında uzmanlaşmış az sayıdaki avukattan hukuki destek ile haklarını savunan vatandaşlar eksiksiz bir fayda alabilecek ve gereksiz yükler altında ezilmek zorunda kalmayacaklardır.
Bu noktada vatandaşların düştüğü hatanın sebebi ise vergi muhasebesi ile vergi hukuku arasındaki farkı ayırt edemeyecek durumda olmalarıdır. Vergi muhasebesi verginin hesaplanması, vergi hukuku ise verginin hukuka uygun olarak toplanıp toplanmadığı ile ilgilidir. Bu noktada vergi muhasebesi bilgisi vergi davalarının esasına etki edemeyecek bir bilgidir. Ancak elbette bir vergi avukatının vergi muhasebesini de bilmesi beklenecektir. Ancak bu tüm vergi davası içerisinde çok az bir önem arz etmekte, gerçek fayda hukuk bilgisi ile sağlanabilmektedir. Fakat belirtmekte yarar vardır ki, yalnızca vergi muhasebesi ve vergi hukuku bilgisi de, uzman bir vergi avukatı olmak için yeterli değildir. Bir vergi avukatının, ticaret hukuku, borçlar hukuku ve çok iyi derecede idare hukukuna hâkim olması elzemdir.
Vergi uyuşmazlıklarının bir diğer görünüz alanı da ceza yargısında olmaktadır. Vergi incelemesi veya ihbar neticesinde vatandaşlar hakkında vergi suçu raporları düzenlenmekte ve mükellefler hürriyeti bağlayıcı cezalar ile karşı karşıya kalabilmektedir. Bu aşamada, vergi avukatının kendine özgü bir alan olan ceza hukukuna hâkim ve ceza yargılaması pratiği bulunan bir avukat eliyle savunulması önem taşımaktadır.
Vergi davaları ve vergi ceza davaları kendine özgü, hukuki ve muhasebesel teknik bilgi ile birlikte, ceza yargılaması pratiğinin bir arada tek bir avukatta bulunmasını zorunlu kılar türde davalardır. Bu sebeple vatandaşların bu özel alana ilişkin olarak, konusunda uzman bir vergi avukatına ulaşarak hukuki destek almaları faydalarına olacaktır.
Av. Murat OBAY (LL.M.)
Vergi Hukuku Bilim Uzmanı